De examenuitslag van de tweede groep Agoraleerlingen

Dit schooljaar deed de tweede groep Agoraleerlingen mee aan het eindexamen. 57 Leerlingen waarvan er 26 dit schooljaar met een diploma wilden afronden. De andere leerlingen deden dit jaar alvast één of meerdere vakken en ronden het examen volgend schooljaar af.

In deze blog doe ik verslag van de resultaten. Ik plaats de examenresultaten tegen de achtergrond van onze toezegging aan alle ouders dat kinderen op Agora een diploma halen, dat ze dit diploma behalen minimaal op het niveau van het basisschooladvies én binnen de nominale tijd.

Ik vind het eveneens van belang om hier te vermelden dat vorige week woensdag 19 juni de inspectie een themaonderzoek heeft gedaan naar een ‘zorgvuldig verloop van toetsing en afsluiting’ bij ons op school. We konden een van de volgende oordelen krijgen: 1. voldoende zonder verbeteropdracht, 2. voldoende met verbeteropdracht, 3. onvoldoende met verbeteropdracht. Uiteindelijk hebben we een voldoende zonder verbeteropdracht gekregen van de inspectie!

Iets meer gespecificeerd klonk het oordeel als volgt:

1. Standaard OP 8 ’toetsing en afsluiting’ is voldoende. De toetsing en afsluiting is op onze school deugdelijk geregeld. (Onderzoekskader 2017, versie 1 juli 2018)
2. De kwaliteitszorg rondom deze standaard heeft de school op orde.
3. De PTA’s voldoen aan de wettelijke eisen. Ze zitten deugdelijk in elkaar. Ze bieden ruimte aan leraren om vanuit de visie van de school inhoud te geven aan het schoolexamen.
4. Het examenreglement is op orde. Eén klein puntje moeten we aanpassen. Dat hoeft echter pas in oktober te gebeuren. 
5. De uitvoering van de examens is op orde.
6. We bewaken als school goed of leerlingen alle schoolexamens afleggen of moeten inhalen.
7. De inspectie acht de kans op onregelmatigheden rondom het schoolexamen op onze school verwaarloosbaar klein.
8. De inspectie was zeer te spreken over hoe het ons lukt om de zaak prima op orde te hebben rondom wet- en regelgeving en hoe we tegelijkertijd de ruimte benutten om onze schoolexamens vanuit de schoolvisie in te richten.

Dan nu de resultaten van de eindexamens:

We hadden 26 leerlingen die dit schooljaar met een diploma wilden afronden. 2 Leerlingen via staatsexamens (1 vmbo en 1 havo). Daarvan komt de uitslag pas volgende week vrijdag, dus die tel ik hier nog even niet mee. De verwachting is overigens dat beide gaan slagen.

Het betreft dan 24 leerlingen: 15 vmbo-leerlingen, 7 havoleerlingen en 2 vwo-leerlingen. Uiteindelijk zijn 16 leerlingen geslaagd.

Het aantal geslaagden is één onderdeel om te bepalen hoe succesvol leerlingen zijn. Waar we ook naar kijken is het niveau waarop ze vanaf de basisschool zijn binnengekomen en in welke mate op- of afstroom heeft plaatsgevonden en in welke mate dit binnen de nominale verblijfsduur lukte.

Van de 24 leerlingen deden 8 leerlingen eindexamen op een hoger niveau dan hun basisschooladvies. Dit is 33% van de leerlingen. Landelijk ligt het aantal leerlingen dat op een hoger niveau eindexamen doet op 16,4%.

Van de 7 havoleerlingen zijn er drie geslaagd. Wiskunde bleek een van de moeilijkere hordes. Drie van de zeven deden eindexamen op een hoger niveau dan het advies van de basisschool. Omdat ze ‘opgestroomd’ zijn mogen ze feitelijk langer over hun havo doen. Deze leerlingen hebben na vijf jaar al kennis gemaakt met het havo-eindexamen. Voor drie leerlingen bleek dat te vroeg, maar het was wel een mooie oefening voor volgend schooljaar wanneer ze naar verwachting gewoon gaan slagen.

Eén leerling heeft eindexamen gedaan op een lager niveau dan het basisschooladvies. Dit is 4,16% van de leerlingen. Landelijk ligt het aantal leerlingen dat op een lager niveau eindexamen doet in 2017-2018 op 13,2%.

Van de 24 leerlingen gaan uiteindelijk 21 leerlingen zonder tijdsverlies slagen. Dit is gemiddeld 87,5% van de leerlingen. Landelijk ligt dit percentage gemiddeld op 84%.

We moeten dit resultaat zien in het licht van de ontwikkeling van een totaal nieuw alternatief van onderwijs. Zo’n ontwikkeling heeft tijd en een zekere rust nodig. We hebben vanwege Agora alle vertrouwde structuren in de school afgebroken om leerlingen volledig tot hun recht te laten komen, daadwerkelijk gelijke kansen te bieden, en ruimte te geven om dingen voor elkaar te krijgen die ze zelf niet voor mogelijk hadden gehouden. Ingrijpende keuzes rondom vakkenpakketten en niveaus stellen we tot het aller allerlaatste moment voor ze uit, ze mogen er in variëren qua niveau en zelfs na keuze mogen ze er nog op terugkomen. Alles staat voor kinderen in het teken van de tijd nemen, geduld, motivatie, kansen, experimenteren, ontwikkelen en reflectie om de juiste dingen voor hun toekomst te kunnen doen. Daarmee hebben we leerlingen binnen onze school weten te houden en tot een eindexamen kunnen brengen waar ze anders vroegtijdig van school zouden zijn vertrokken. Onze leraren staan daarin centraal met andere en soms nieuwe verantwoordelijkheden. Allemaal met respect voor onze wettelijk maatschappelijke opdracht: het eindexamen. Onze visie en gangbare praktijk aan de ene kant en de concrete organisatie en uitvoering van dat eindexamen aan de andere kant staan wel op gespannen voet met elkaar. Die spanning hebben we op te lossen. Tegelijkertijd groeit de druk op scholen als Agora om zich maatschappelijk te verantwoorden. Maar de vele zeer relevante niet-cognitieve vaardigheden en expertise die kinderen ook leren op Agora zijn nog nauwelijks in meet- en bespreekbare normen uit te drukken. Die kan ik in dit blog daardoor niet meenemen, maar ze zijn er wel. Aan het meetbaar en zichtbaar maken van die vaardigheden werken we overigens wel hard.

De druk op scholen om hun onderwijs te innoveren groeit. Maatwerk, personalisering, flexibilisering zijn dan gevleugelde woorden. Allemaal om dieperliggende problemen te kunnen aanpakken. Die problemen heb ik eerder samengevat in een blog. De laatste week besteedde het Financiële Dagblad er ook weer aandacht aan. In hun redactiecommentaar van vandaag pleit de krant, evenals eerder de Onderwijsraad, voor een grondige herbezinning op ons onderwijs. Wellicht dat we met Agora een goede stap in de juiste richting aan het zetten zijn. Maar dat gaat niet vanzelf en een school kan dat nauwelijks in zijn eentje. It takes a village to raise a child, maar met evenveel recht kun je zeggen it takes a community to change a schoolsystem, tenminste, als we een adequaat antwoord willen kunnen geven op de vragen die de huidige samenleving aan het onderwijs stelt. De eindexamenresultaten kunnen dan niet langer meer de enige maatstaf zijn waaraan je de kwaliteit en het resultaat van een dergelijke innovatie ophangt. Dat laat onverlet dat we ons realiseren dat een derde van onze leerlingen dit jaar niet hun diploma krijgt. Dat vinden we heel vervelend en daar neem ik de verantwoordelijkheid voor. Zolang dat diploma, of liever gezegd de weg ernaar toe, blijft zoals die nu is, hebben we ons te verantwoorden op dat punt en ervoor te zorgen dat die weg deugt.

Afgelopen week hebben we met alle ouders over de resultaten gesproken en hebben we het afgelopen jaar geëvalueerd. Ouders hebben ons feedback gegeven over wat goed gaat en wat beter moet. Het vertrouwen van ouders en leerlingen in ons is nog steeds onverminderd groot. Ook als team hebben we dit jaar veel inzichten opgedaan. De uitkomsten van al die reflecties gaan we inzetten om onze aanpak richting het eindexamen verder perfectioneren.

Vanaf volgend schooljaar gaan we de havo- en vwo-leerlingen in hun eindexamenjaar en in het jaar nadat ze Agora verlaten hebben volgen. Want hun succes na Agora is wellicht de belangrijkste indicator voor het succes van Agora.