1 Oktober is United4Education gelanceerd. Met een volle zaal bij Beeld en Geluid in Hilversum bliezen we dit initiatief leven in en sindsdien is de wind niet meer gaan liggen. Bij de FaceBookgroep hebben zich zo’n 250 mensen aangesloten. Daarvan en daarnaast zijn zo’n 100 mensen actief binnen tien zogenaamde transitiepaden. Transitiepaden ontstaan rondom vernieuwingsprojecten en thema’s die in scholen actueel zijn op dit moment. Binnen elk transitiepad werken mensen samen, delen een lichtpunt in de verte en bouwen aan een betere situatie. En dan heb ik het nog niet over de vele adhesiebetuigingen en de instanties en organisaties die interesse hebben getoond om aan te sluiten.
Aan onze nieuwe website wordt hard gewerkt. Een interactieve, dynamische virtuele omgeving vol met informatie en volop ruimte om te delen en mee te doen. Vlak voor de NOT zullen we de website lanceren, een belangrijk middel om onze spin-off snel groter te maken.
Naast deze virtuele ontmoetingsplek groeit ook het aantal initiatieven in het land die events en meet-ups organiseren rondom onderwijs. De eerste vinden plaats in de week na de Tegenlicht uitzending van 1 februari http://www.vpro.nl/pers/nieuws/VPRO-tegenlicht/de-onderwijzer-aan-de-macht.html . Op 5 februari houden we de tweede manifestatie waarin betrokkenen elkaar live kunnen ontmoeten en nadruk wordt gelegd op het aanjagen en faciliteren van de transitiepaden.
United4Education is een tijdelijke beweging met een heldere missie: “Over 1000 dagen hebben we voldoende massa gecreëerd, met visionairs, uitvoerders en aanhangers van nieuwe vormen van onderwijs, waardoor het huidige dominante systeem onherroepelijk begint te kantelen”. Na die 1000 dagen heffen we ons op en gaat de ontwikkeling op eigen kracht verder.
United is zelf geen kantelbeweging, dat doet de massa die zich aansluit. Evenmin laten we ons voorstaan op een uitgesproken visie op onderwijs. Die visies leven volop in de scholen. Wat we doen is die vele visies zichtbaar maken en de mensen die de visies inhoud en vorm geven verbinden met elkaar, met leerlingen en ouders, met de wereld om ons heen. We zijn een platform waar de dialoog gevoerd kan worden over de vraag: “Wat is goed onderwijs in een sterk veranderende samenleving?”. Daarmee bieden we de uitdaging om de dialoog op een propere manier te voeren. Laat de beroepseer ervan afspatten! Ik haal Thijs Jansen aan die zegt dat ‘eer’ van toepassing is als een beroepsbeoefenaar hoge morele en technische eisen aan zijn of haar eigen doen en laten stelt, om in de ogen van zichzelf en anderen iets voor te stellen. De medeberoepsbeoefenaars zijn hierbij de eerste referentiegroep.
Zouden we elkaar kunnen uitdagen om te laten zien dat frontlinie professionals in staat zijn ruimte en regie te nemen op de inhoud en de processen van het edele werk dat ze dagelijks doen, op zowel de kwaliteit van dat werk als de kwaliteit van henzelf? Die nieuwe vormen van leiderschap initiëren waarbij de charismatische leider aan de top niet langer in zijn eentje de dienst uitmaakt. Maar vormen van (gedeeld) leiderschap waarin samen een klus geklaard wordt en de vereiste bevoegdheden en verantwoordelijkheden verdeeld worden op basis van aanwezige competenties en talenten. Niet langer louter op basis van formele posities in de organisatie.
Zouden we zo een nieuw evenwicht kunnen realiseren in ‘kennisontwikkeling’ en ‘performance verbetering’? Het eerste gaat vooral over nieuwsgierigheid, betekenisvol werk, passie, autonomie, zelfsturing, vrijheid, zin in leren, zin in onderzoek, gunstig leerklimaat. Het tweede gaat over prestatieafspraken, administratieve regels, centrale sturing, gehoorzaamheid, kwaliteitscontrole, verantwoording, accreditatie. Het eerste wordt nu gulzig verorberd door het tweede, terwijl dat nu juist zo hard nodig is bij vernieuwingen en innovaties. Dat laten we toch niet langer zo doorgaan? Met velen lukt dit beter dan in je eentje, dus doe mee!
Literatuur
Kneyber, R. & Evers, J. Het Alternatief. Weg met de afrekencultuur in het onderwijs! Amsterdam, Boom.
Van den Berg, D. Onderwijsinnovatie: geen verzegelde lippen meer. Antwerpen-Apeldoorn, Garant.
Kessels, J. Leiderschapspraktijken in een professionele ruimte. Heerlen, Open Universiteit.
Rotmans, J. In het oog van de orkaan. Nederland in transitie. Boxtel, Aeneas
Join the discussion One Comment