Een maatschappelijke missie.
Samenvattend:
Agora Underground is eerste hulp bij onderwijs voor kinderen die thuiszitten of dreigen thuiszitter te worden, omdat er geen passend onderwijs aanbod voor die kinderen voorhanden is in de eigen regio. Kenmerken van Agora Underground:
- Kan landelijk uitgevoerd worden,
- Door bekwame en bevoegde leraren,
- Vanuit een beproefd pedagogisch didactisch concept,
- Bekostigd door de overheid,
- Werkt samen met het samenwerkingsverband in de eigen regio van het kind,
- Is een aanvullende vorm van passend onderwijs voor die kinderen die dat onderwijs nu niet vinden.
Waar komen we vandaan?
Toen we in 2014 met Agora begonnen wilden we daarmee een alternatief neerzetten vanuit onze kijk op onderwijs en een antwoord formuleren op de maatschappelijke vraagstukken waar we in het huidige onderwijs tegenaan lopen en die ons grote zorgen baren. Eén van die vraagstukken is de grote groep jongeren die niet naar school kan, de zogenoemde ‘thuiszitters’. Officiële cijfers reppen over zo’n 4.500 jongeren. Oudervereniging Balans liet in oktober 2020 zien dat het er zo’n 15.000 zijn. Deze thuiszitters mogen/kunnen niet naar school, omdat ze een manier van ontwikkelen en leren hebben waar het schoolsysteem doorgaans niet mee uit de voeten kan.
We hebben als Stichting Onderwijs Midden-Limburg besloten om die jongeren de helpende hand te reiken. Inmiddels hebben we met onze werkwijze voldoende zelfvertrouwen, ervaring, expertise en resultaten geboekt dat we deze in durven gaan zetten. Agora Underground is een feit.
Huidige situatie:
Kinderen ontwikkelen zich op een eigen(wijze) manier. Jongeren laten een geweldige diversiteit zien waarin ze vorm willen geven aan hun eigen groei en ontwikkeling. Scholen hebben tot in de finesse een systeem ontwikkeld dat deze grote diversiteit terugbrengt tot een overzichtelijke set aan processen en resultaten. De overheid controleert scholen op de effectiviteit van deze processen en resultaten. Het overgrote deel van de leerlingen in Nederland volgt dit onderwijs naar volle tevredenheid. Er is echter ook een significant grote groep leerlingen die minder aansluiting in dit systeem vinden. Gelukkig hebben veel onderwijsmensen zich hard gemaakt om daarvoor passende antwoorden te vinden, denk hierbij aan Jenaplan, Montessori, Agora, Democratische school. Ondanks alle inspanningen tot nu toe om maatwerk te organiseren voor elk kind blijkt dat voor 15.000 kinderen er nog geen passende vorm is gevonden die aansluit bij hun groei en ontwikkeling. Deze kinderen worden vervolgens als zorgkinderen bestempeld. Zorg bieden aan deze kinderen is een belangrijke doelstelling geworden waardoor het faciliteren van een onbezorgde en eigen manier van opgroeien en ontwikkelen uit het zicht is geraakt. De zorg is gericht op het kind weer laten meedoen in de reeds bestaande structuren, wat in 15.000 gevallen niet lukt waardoor deze kinderen niet meer (mogen) meedoen en derhalve thuiszitten.
Morele dimensie:
Elk kind (jongere) mag tevoorschijn komen. Elk kind heeft het recht om te mogen meedoen in de samenleving. Elk kind heeft recht om alle kansen te verkennen, te onderzoeken en te benutten hoe het mens, burger en professional kan worden. Elk kind heeft recht op begeleiding en ondersteuning door volwassenen hierbij. Elk kind heeft het recht om dit samen met en te midden van andere kinderen te kunnen doen. Elk kind heeft recht om de vrijheid en autonomie te verkennen die het de mogelijkheid geeft om een betekenisvol leven te kunnen leiden.
Oplossing:
Als we deze morele dimensie beschouwen concluderen wij dat wij als onderwijs de morele plicht hebben om ‘iets’ voor deze groep jonge mensen te doen. Zo zijn we vertrokken.
Wat is Agora Underground?
Agora Underground is er voor die kinderen die thuiszitten of dreigen thuis te komen zitten, vanwege het niet beschikbaar zijn van een passend onderwijsaanbod voor deze leerlingen in de eigen regio. Underground is een landelijke voorziening, bedoeld om thuiszittende leerlingen weer ‘vlot te trekken’ en hen uiteindelijk weer zichtbaar en hoorbaar mee te laten doen in de eigen regio. Wat dat meedoen in de eigen regio betekent is afhankelijk van wat het kind wil, kan en waar het succesvol in gaat zijn.
Agora Underground is een tussenstation. Daarom is het van belang dat Underground met ‘de eigen regio van het kind’ blijft samenwerken gedurende de periode dat het kind bij Underground is. Wij denken dat het samenwerkingsverband uit de eigen regio en de leerplichtambtenaar daarin onze belangrijkste contactpersonen, al heeft het onze voorkeur dat er ook een PO/V(S)O-school uit de eigen regio betrokken is.
Agora Underground:
- is een landelijke aanpak voor alle thuiszitters,
- wordt bekostigd door het rijk omdat deze kinderen weer ingeschreven worden op een school,
- werkt met bevoegde leraren,
- werkt met een bewezen pedagogisch/didactisch concept dat past bij elk kind.
Hoe werkt Agora Underground in de praktijk?
Agora Underground is een voorziening voor leerlingen die al langer thuiszitten, omdat het reguliere onderwijs op een PO- of VO-school onvoldoende of niet aansluit op wat een kind in deze fase van zijn leven nodig heeft. In Underground wordt via dagelijkse begeleiding en ondersteuning van bevoegde Agora leraren weer de stap naar onderwijs gezet. Het doel van Underground is in eerste instantie om jongeren weer te laten ervaren dat ze ertoe doen, dat ze gehoord worden en dat ze over kwaliteiten en talenten beschikken die het waard zijn om verder te onderzoeken en uit te bouwen, onder leiding van een leraar. In tweede instantie om een stap te kunnen zetten naar een Agora school of een andere school, of binnen Underground te werken aan een startkwalificatie en/of een diploma om toe te worden gelaten tot het vervolgonderwijs.
Underground biedt ‘onderdak’ aan jongeren vanuit het hele land. Maatwerk en tijd- en plaats onafhankelijk leren zijn de belangrijkste pijlers in de organisatie van de aanpak en maken een landelijke aanpak voor thuiszitters vanuit één organisatie mogelijk. Underground maakt maximaal gebruik van de beschikbare technologische IT-middelen en de geleerde lessen op dit vlak tijdens de Covid-lockdowns. Jongeren loggen elke dag online in voor een dagelijks opstart- en afsluitmoment met de hele groep. In de tussentijd gaat de leraar gedurende de dag met elke leerling aan de slag in de begeleiding van zijn of haar ‘leerwerk’ van dat moment. Daarnaast zijn er fysieke bijeenkomsten en kunnen de meeste leerlingen tussendoor ook naar een ‘gastplek’ op een bestaande Agora of op ‘een locatie voor thuiszitters’ in hun eigen omgeving. Underground investeert op dit moment in het maken van samenwerkingsafspraken tussen de vele landelijke en regionale partijen die zich met de ondersteuning van thuiszitters bezighouden. Zodra de leerling de stap naar een reguliere Agora- of andere school maakt zal hij/zij uit het Underground arrangement worden geschreven en vervalt deze overeenkomst.
We zijn inmiddels gestart.
We zijn gestart met 21 jongeren in de leeftijd van 11 tot en met 20 jaar. Deze jongeren hebben zich bij ons gemeld en wonen op plekken waar nu geen Agora is, kriskras door het land. We hebben ze ingeschreven op Niekée-Wings in Roermond. Tim Slot is samen met twee collega’s als leraar met hen aan de slag, voornamelijk online op dit moment. Ze starten samen de dag op en sluiten samen de dag af. Elk kind is elke dag opnieuw aanwezig en doet mee, niet omdat het moet, maar omdat ze het betekenisvol vinden. Negentien van de 15.000. We nemen in deze startfase geen onnodige risico’s, we willen nieuwe teleurstellingen voorkomen. Voordat we opschalen en nieuwe jongeren plaatsen nemen we eerst de tijd om te kijken of het ook werkt wat we beogen. En dat bepalen de ouders en die jongeren uiteindelijk. Blijven ze onverminderd enthousiast en gemotiveerd over onze aanpak? Blijft het voor hen betekenisvol om voor lange tijd mee te blijven doen? Wij hebben uitermate sterke vermoedens van wel, maar voordat we grotere verwachtingen gaan wekken en meer jongeren een plek bieden willen we eerst meer zekerheid over het effect van onze aanpak. Op dit moment zijn we volop in gesprek met de inspectie van het onderwijs en het ministerie om onze Underground-aanpak ook wettelijk continuïteit te bieden.