Vanochtend 4 november 10.50 uur vertrokken we met tien schoolleiders en bestuurders – vanuit de verschillende Limburgse besturen – vanuit Düsseldorf naar Stockholm. Vanaf maandagochtend bezoeken we daar collega’s die vanuit een visie op gepersonaliseerd leren (Kunskapsskolan http://bit.ly/SxCVhl ) hun onderwijs vorm geven. We hebben er veel over gelezen en gehoord en willen nu met eigen ogen bekijken hoe het hele systeem en de organisatie ervan in elkaar zit.
Vanuit een gedeelde overtuiging dat leren voor hedendaagse leerlingen niet meer volledig afgedekt kan worden met een systeem dat al sinds de 19e eeuw bestaat en dat de manier waarop we ons onderwijs in Nederland nu organiseren, op korte termijn onbetaalbaar is. Het nieuwe Regeerakkoord Rutte/Asscher rept weliswaar over een investering in onderwijs; in werkelijkheid gaan scholen er de komende jaren vele tonnen op achteruit vanwege allerlei stille bezuinigingen (http://bit.ly/RCLjy2 ) en teruglopende leerlingenaantallen. Zou een sluitende begroting het belangrijkste doel zijn van de schoolleider, dan zal hij kiezen voor personele bezuinigingen waarbij de klassengrootte een voor de hand liggende variabele is. Wanneer een betere aansluiting van het onderwijs op de leervragen en –stijlen van de hedendaagse leerling het doel is, naast een gezonde financiële situatie van de school, dan kunnen we niet anders dan de uitdaging breder en diepgaander opvatten. De vraag: ‘Hoe kunnen we de leerprocessen zo organiseren in de school, dat de kwaliteit en het resultaat van het leren toeneemt en de kosten afnemen?’ is dan een kernvraag.
Met die kernvraag in ons achterhoofd stappen we morgen op onze Zweedse collega’s af.
Vandaag zijn we in ieder geval prima gestart in Stockholm. Na een prettige vlucht hebben we vanmiddag Stockholm verkend. Een stad met verrassende bouwstijlen, veel water en gebouwen die nergens hoger zijn dan zes verdiepingen. Lekker eten en drinken past bij de stad, maar ook bij haar Limburgse bezoekers. Aan tafel gaat het dan al snel over onderwijs. Over de vraag wat we de komende dagen gaan zien en horen. Of gepersonaliseerd leren wel een geschikt maatpak is voor elke leerling, of dat dit het probleem helemaal niet is? Ligt het probleem niet vooral bij de wijze waarop wij als schoolleiders onze leraren vertrouwen en ruimte geven om aan te sluiten bij een dergelijke ontwikkeling in de Nederlandse scholen? Of is het toch meer een aanpak van ‘wij bepalen de horizon en iedereen reist mee?’ Welke rol speelt ICT in dit geheel? Heeft een dergelijke totaal andere benadering van leren überhaupt kans van slagen binnen het systeem zoals we dat nu kennen in Nederland? Hoe ga je om met de benodigde content en welke rol hebben leraren in de totstandkoming ervan? Waar ligt de echte kwaliteitsverbetering van de aanpak in Zweden en hoe blijft het hele systeem betaalbaar? Het leidde aan tafel al tot scherpe discussies en stellingnames.
Johan August Strindberg http://bit.ly/RCMtcL gaf zijn naam aan het hotel waar we de komende dagen logeren. Dagelijks zullen we onze inzichten samenvatten in een blog.
Statue of August Strindberg in Stockholm
